fbpx
Logo

Captcha Là Gì? Lý Do Phải Gõ Mã Captcha Khi Duyệt Web

Theo dõi Miko Tech trên Google News

Khi đăng nhập vào website nào đó, bạn rất dễ bắt gặp một đoạn mã Captcha, vậy Captcha là gì và loại mã này có công dụng thế nào? Cùng Miko Tech tìm hiểu ngay bài viết sau nhé!

Captcha là gì?

Captcha là viết tắt của cụm từ “Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart”, có thể tạm dịch là: Bài kiểm tra turing tự động để phân biệt máy tính và con người.

Đây là một hình thức kiểm tra xác thực trên website, thường được sử dụng để đảm bảo tính bảo mật của các hệ thống trực tuyến.

mã Captcha là gì
Captcha được dùng để phân biệt con người và máy tính

Mã Captcha thường được hiển thị dưới dạng hình ảnh chứa các chữ, số bị làm mờ, cố tình làm méo mó khiến chúng trở nên khó thấy và khó đọc. Bằng cách yêu cầu nhập đoạn mã này, mã Captcha có thể xác định được người dùng là người thật hay máy tính.

Điều này là do mã Captcha vốn được thiết kế để con người có thể dễ dàng nhập khi tỷ lệ đúng lên tới 80%. Trong khi đó, nếu là máy tính thì tỷ lệ đúng chỉ chiếm khoảng 0,1%.

Tại sao mã Captcha lại khó đọc đến vậy?

Nếu Captcha quá dễ để đọc trong vòng 1-2 giây thì máy tính cũng có thể đọc được. Những chiếc máy tính này có thể quét mẫu Captcha và giải mã bảng ký tự, dẫn đến hệ thống bị tấn công bởi các spammer hoặc hacker.

Vì vậy, Captcha cần được biến dạng để chỉ có con người mới có thể giải mã được, đảm bảo tính an toàn của hệ thống trực tuyến.

Mã Captcha hoạt động như thế nào?

Captcha được thiết kế hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng các quy tắc về ngôn ngữ, tiếng lóng của con người. Đây là thứ mà máy tính và Internet không thể nào hiểu được.

Bằng cách cung cấp thông tin cho người dùng, mã Captcha bắt họ phải giải nghĩa được trước khi truy cập vào một website hay hệ thống nào đó.

Captcha là gì
Cách thức hoạt động của mã Captcha

Mã Captcha cung cấp hình ảnh các chữ cái và chữ số bị làm biến dạng, méo mó, có thể chồng chéo lên nhau. Người dùng cần phải phải sát thật kỹ để nhận dạng, sau đó sẽ điền vào biểu mẫu và nhấn gửi đi.

Trong khi đó, điều này lại gây khó khăn cho các máy tính, bot vì chúng thường chỉ có thể tuân theo những mẫu văn bản đã được mặc định từ trước hoặc nhập ký tự ngẫu nhiên. Vậy nên, tỷ lệ máy tính giải được mã Captcha là rất thấp, khoảng 0.01%.

Tại sao lại cần mã Captcha? Công dụng của mã Captcha

Mã Captcha ra đời với mục đích chủ yếu bảo vệ các website, hạn chế được nhiều thiệt hại bị gây ra bởi các phần mềm tự động.

Bằng cách yêu cầu xác nhận mã Captcha, website có thể dừng phần lớn các cuộc tấn công từ các phần mềm, robot độc hại, khiến chúng hầu như không thể vượt qua được.

Chống Spam

Spam là một phương thức tấn công tuy đơn giản nhưng lại rất phổ biến hiện nay. Những trường hợp spam thường thấy nhất ở các website có thể kể đến như: spam bình luận, đăng ký tài khoản hàng loạt, số lượng lớn các đơn hàng ảo,…

Trong SEO, nếu website bị spam quá nhiều sẽ dẫn đến chất lượng website bị giảm xuống, đồng thời gặp nhiều khó khăn trong việc lên top tìm kiếm Google.

Do đó, cài đặt mã Captcha là việc làm cần thiết để bảo vệ website của bạn. Khi sử dụng mã Captcha, các thủ thuật spam tự động sẽ bị cản trở. Ngoài ra, nếu đối tượng tấn công là người thật thì chúng sẽ phải mất rất nhiều thời gian để thực hiện điều này.

Bảo vệ dữ liệu an toàn

Hiện nay, mã Captcha được đánh giá là một hình thức bảo vệ các cổng dữ liệu trên website hiệu quả. Một khi sử dụng mã Captcha, bạn có thể ngăn chặn việc người khác dùng phần mềm để lấy thông tin, dữ liệu của website bạn một cách tự động.

mã capcha
Captcha giúp bảo vệ dữ liệu an toàn

Ngoài ra, các truy cập tự động từ máy tính, robot cũng sẽ bị chặn lại. Vậy nên, mã Captcha thường được ví như “ổ khoá nhà” của website, nếu người lạ muốn đi vào thì bắt buộc phải đánh đúng “chìa khoá”.

Đảm bảo tương tác thực

Nếu bạn xây dựng một website nhằm mục đích kinh doanh, buôn bán, thu thập thông tin, dữ liệu,… sẽ ra sao nếu hầu hết người truy cập vào đều là máy tính?

Điều này sẽ khiến cho những kết quả bạn thu được sẽ bị sai lệch so với thực tế, gây nên ảnh hưởng không nhỏ đến các chỉ số khác.

Ngoài ra, việc phần lớn máy tính truy cập vào website sẽ chiếm dụng nhiều băng thông, khiến website bị chậm khi có người thật truy cập vào.

Phân loại mã Captcha

Hiện nay, mã Captcha được xây dựng theo nhiều dạng khác nhau. Mục đích của việc này là ngăn cản hành vi của kẻ xấu hoặc máy tính được lập trình trả lời tự động một cách hiệu quả nhất. Mã Captcha được chia thành các dạng cụ thể như:

  • Captcha văn bản: Là từ hoặc cụm từ có nghĩa hoặc được kết hợp ngẫu nhiên giữa các chữ cái, chữ số. Chúng bị làm biến dạng, méo mó, khó để nhận biết.
  • Captcha hình ảnh: Thường là những ảnh về chủ đề phong cảnh, động vật, đồ vật,…
  • Captcha âm thanh: Mã Captcha là bản ghi âm của chữ cái hoặc chữ số. Loại Captcha này là một giải pháp thường dành cho người dùng khiếm thị.
  • Captcha toán học: Loại Captcha này yêu cầu người dùng phải giải một phép tính đơn giản và nhập câu trả lời.

Các phiên bản nâng cấp của mã Captcha

Mặc dù các mã Captcha truyền thống vẫn có khả năng bảo vệ website của bạn nhưng chúng đang ngày càng dễ bị “qua mặt”. Do đó, để tối ưu khả năng bảo vệ website, mã captcha đã xuất hiện thêm 2 phiên bản nâng cấp mới là: Re-Captcha và No-Captcha.

Re-Captcha

Re-Captcha là một phiên bản cải tiến của Captcha truyền thống và công nghệ scan.

Thay vì yêu cầu người dùng xác nhận những ký tự, Re-Captcha sử dụng những hình ảnh chụp thực tế, chẳng hạn như: đèn giao thông, phương tiện giao thông, cây cầu,… Nhiệm vụ của người dùng là nhấn vào những ảnh có vật thể đó để xác nhận.

nhập mã Captcha
Phiên bản Re-Captcha

Tuy nhiên, năm 2014, Google đã chứng minh trí tuệ nhân tạo có thể xác minh được cả mã Captcha truyền thống lẫn Re-Captcha với xác suất gần như tuyệt đối. Điều này đã dẫn đến sự ra đời của phiên bản mới là No-Captcha.

No-Captcha

No-Captcha là phiên bản nâng cấp hoàn thiện nhất của mã Captcha cho đến thời điểm hiện tại. Người dùng sẽ không cần phải xác nhận hình ảnh hay bất kỳ ký tự nào mà chỉ cần tick vào ô “I’m not a robot”. Tuy nhiên, no-captcha hoạt động không đơn giản như thế.

nhập mã Captcha là gì
Phiên bản No-Captcha

Thực chất, khi bạn đã tick vào ô xác nhận, hệ thống đã bắt đầu theo dõi, phân tíchđánh giá hành vi của bạn trên Internet.

Nếu xảy ra sự nghi ngờ, hệ thống sẽ lập tức gửi mã Captcha khác buộc bạn phải xác nhận lần nữa. Lúc này, mã Captcha sẽ là những hình ảnh và bạn phải thực hiện chọn đúng yêu cầu được hệ thống đưa ra.

Các loại website nên sử dụng mã Captcha

Sau khi đã hiểu mã captcha là gì, vậy thì những loại website nào nên dùng Captcha? Với nhiều ưu điểm vượt trội, mã Captcha đang ngày càng được sử dụng phổ biến hơn, đặc biệt là những loại website dưới đây:

  • Website bán hàng, thương mại điện tử: Đối với những loại website này, mã Captcha sẽ giúp bạn tránh được những đơn hàng ảo được thực hiện bởi các máy tính có chức năng tự động mua.
  • Website khảo sát: Mã Captcha sẽ giúp website ngăn chặn những chương trình bỏ phiếu tự động, đảm bảo tính chính xác và trung thực của kết quả thu được.
  • Hệ thống đăng ký tài khoản: Mã Captcha giúp website bạn hạn chế tối đa những tài khoản ảo, đồng thời thu được dữ liệu của các tài khoản thật.
  • Website có tính năng bình luận, tương tác: Sử dụng mã Captcha giúp website của bạn tránh được tình trạng bị spam bình luận, từ đó không bỏ sót những bình luận quan trọng.
mã Captcha
Các loại website nên sử dụng mã Captcha

Các lỗi thường gặp khi giải capcha

Sử dụng Captcha có thể gặp phải những lỗi sau:

  • Mã Captcha quá phức tạp: Nếu Captcha quá phức tạp, người dùng sẽ gặp khó khăn trong việc giải mã và có thể làm sai nhiều lần. Điều này gây ra phiền toái cho người dùng và có thể giảm hiệu quả của Captcha trong việc bảo vệ trang web.
  • Không hiện mã Captcha: Khi mã Captcha không hiện sẽ gây mất thời gian và mang lại sự phiền toái cho người dùng.
  • Mã Captcha không tương thích: Mã Captcha có thể không tương thích với trình duyệt hoặc thiết bị của người dùng, khiến họ không thể giải mã được.
  • Người dùng phải nhập mã Captcha quá nhiều: Nếu website sử dụng quá nhiều mã Captcha, người dùng sẽ cảm thấy phiền phức và không muốn tiếp tục sử dụng trang web đó.

Tóm lại, sử dụng Captcha có thể gặp phải những lỗi khác nhau. Nếu bạn gặp sự cố này, bạn có thể thử tải lại trang web hoặc thử sử dụng trình duyệt web khác.

Cách giữ mã Captcha đảm bảo an toàn cho website

Sử dụng hình ảnh an toàn, khác biệt

Để đảm bảo an toàn cho website, bạn không nên lựa chọn những hình ảnh có kích thướt nhỏ, đơn giản. Điều này sẽ khiến cho website dễ bị tấn công tự động.

Vì vậy, bạn nên chọn những hình ảnh hơi méo mó một chút nhưng vẫn đảm bảo khiến người dùng nhận diện được. Từ đó, tính xác thực người thật sẽ cao hơn, các phần mềm hệ thống cũng gặp nhiều khó khăn khi tấn công vào website.

mã Captcha
Sử dụng hình ảnh an toàn, khác biệt

Chọn Captcha riêng

Những Captcha cơ bản được sử dụng nhiều thường rất dễ đoán. Vậy nên, hacker sẽ dễ dàng và nhanh chóng xuyên qua hệ thống bảo mật của website. Để tránh điều này, bạn nên chọn những Captcha mới lạ, độc đáo, ít người dùng để tăng tính bảo mật.

Tệp lệnh cần được bảo mật

Bạn nên dùng hệ thống chuyển đáp án của Captcha dưới dạng văn bản thuần tuý. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tránh sử dụng những scripts phổ biến từ Internet vì chúng rất dễ bị tấn công.

Đa dạng khả năng truy cập

Để tăng khả năng nhận diện người thật, mã Captcha được tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau từ văn bản, hình ảnh cho tới âm thanh. Vậy nên, bạn đừng chỉ sử dụng một loại duy nhất mà hãy tăng sự đa dạng truy cập. Điều đó sẽ giúp website khó bị tấn công.

mã Captcha là gì
Đa dạng khả năng truy cập

Một số câu hỏi thường gặp khi dùng mã Captcha

Mã Captcha có dễ bị qua mặt không?

Mã Captcha vẫn có thể bị qua mặt bởi các lập trình viên hoặc những kẻ hacker chuyên nghiệp. Mặc dù Captcha được thiết kế để ngăn chặn các chương trình truy cập tự động. Sau đây là một số cách mà Captcha có thể bị đánh lừa:

  • Giải mã bằng chương trình máy tính: Hacker có thể sử dụng các chương trình máy tính để giải mã Captcha.
  • Sử dụng người giải mã: Các kẻ tấn công có thể thuê người giải mã để giải quyết các Captcha.
  • Tái sử dụng hình ảnh Captcha: Nếu các trang web sử dụng Captcha đã được sử dụng trước đó, kẻ tấn công có thể sử dụng hình ảnh đó để đánh lừa hệ thống.
  • Sử dụng kĩ thuật gian lận: Với các thuật gian lận, hacker sẽ giả mạo hoặc thay đổi các yêu cầu Captcha.

Mã Captcha có hack được không?

Mã Captcha được thiết kế để ngăn chặn các hành động tự động bởi các chương trình máy tính. Vì vậy nó khó hack hơn so với các mã bảo mật khác. Tuy nhiên, hacker có thể hack mã Captcha như sử dụng các phần mềm giải mã tự động, thuê người giải mã,…

Để đảm bảo tính bảo mật của hệ thống, các trang web cũng nên sử dụng các biện pháp bảo mật khác như:

  • Sử dụng mã hóa SSL.
  • Cập nhật phần mềm thường xuyên.
  • Giới hạn truy cập của người dùng.

Từ đó sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ bị hack.

Qua bài viết, Miko Tech đã giải thích Captcha là gì và công dụng, phân loại Captcha. Hy vọng bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích về khía cạnh này. Đồng thời, bạn cũng sẽ biết cách để giữ website của mình luôn an toàn và chất lượng. Đừng quên theo dõi những bài viết hữu ích khác đến từ Miko Tech nhé!

04.05.2023 Trần Tiến Duy

Bình luận đã bị đóng.

Bài viết liên quan
Bài viết nổi bật
Scroll
error: Content is protected !!