Chiến lược Đại dương xanh là gì? Các bước xây dựng và ví dụ

Chiến lược Đại dương xanh là gì và bạn đã từng nghe qua chiến lược này chưa? Bằng cách áp dụng chiến lược này, các doanh nghiệp có thể trở nên nổi bật hơn so với đối thủ. Chiến lược này rất lý tưởng cho những người đang tìm cách tạo ra không gian thị trường mới đồng thời theo đuổi sự khác biệt và các giải pháp giá thấp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về chiến lược Đại dương xanh trong thực tế và các bước xây dựng cụ thể.

Chiến lược đại dương xanh là gì?

Chiến lược Đại dương xanh (Blue Ocean Strategy) là một khung phương pháp chiến lược được giới thiệu bởi W. Chan Kim và Renée Mauborgne trong cuốn sách “Blue Ocean Strategy: How to Create Uncontested Market Space and Make the Competition Irrelevant” xuất bản vào năm 2005.

Chiến lược Đại dương xanh đề xuất cách các doanh nghiệp có thể thoát ra khỏi thị trường “đại dương đỏ” (Red Ocean), nơi có sự cạnh tranh khốc liệt và thay vào đó tạo ra các không gian thị trường mới, không cạnh tranh hoặc “đại dương xanh” (Blue Ocean) nơi cạnh tranh ít hoặc không tồn tại.

Trong chiến lược Đại dương xanh, các công ty tập trung vào sáng tạo và tạo ra giá trị mới để mở ra các thị trường hoàn toàn mới, không bị cạnh tranh. Điều này có thể bao gồm việc đổi mới sản phẩm hoặc dịch vụ, nhắm mục tiêu đến nhóm đối tượng khách hàng mới, hoặc tìm ra một phương pháp mới để giải quyết vấn đề của khách hàng.

Chiến lược Đại dương xanh và chiến lược Đại dương đỏ

Khi thực hiện nghiên cứu thị trường, việc so sánh cả hai chiến lược Đại dương xanh và Đại dương đỏ giúp bạn xác định chiến thuật tốt nhất cho doanh nghiệp và thương hiệu.

Chiến lược Đại dương đỏ tập trung vào thị trường hiện có và doanh nghiệp cố gắng vượt qua đối thủ bằng cách cung cấp sản phẩm, dịch vụ hoặc giải pháp chất lượng cao hơn. Mặt khác, chiến lược Đại dương Xanh tập trung vào làm việc với ý tưởng và khái niệm hoàn toàn mới. Nếu bạn muốn tạo ra những “đại dương xanh” chưa có cạnh tranh, bạn sẽ cần có những ý tưởng sáng tạo.

Thêm vào đó, chiến lược Đại dương đỏ lý tưởng với những doanh nghiệp đang bán các sản phẩm đã tồn tại nhưng muốn làm điều đó một cách khác biệt so với đối thủ của họ. Mặt khác, chiến lược Đại dương xanh phù hợp với doanh nghiệp có ý tưởng độc đáo mà chưa từng xuất hiện trên thị trường. Nếu bạn muốn tập trung vào thị trường mới chưa có cạnh tranh, chiến lược Đại dương xanh là lựa chọn tốt nhất.

Ví dụ thực tế về chiến lược Đại dương xanh

Nếu là một người có độ tuổi dưới 50, bạn nhất định đã nghe về Marvel và quen thuộc với các nhân vật như Iron Man, Spiderman, The Hulk và nhiều người khác. Marvel là một trong những ví dụ về việc chuyển đổi từ đại dương đỏ sang đại dương xanh trong lịch sử kinh doanh hiện đại.

Hãy xem xét các bộ phim thành công nhất của Marvel trong thập kỷ qua. Các bộ phim của Marvel đã đánh bại đối thủ để đứng đầu bảng xếp hạng doanh thu. The Avengers, Age of Ultron, Infinity War, Endgame và Black Panther là năm bộ phim siêu anh hùng có doanh thu cao nhất mọi thời đại, chiếm một nửa trong danh sách mười bộ phim có doanh thu cao nhất mọi thể loại. Trên thực tế, Endgame là bộ phim có doanh thu cao thứ hai mọi thời đại chỉ sau Avatar.

Thay vì cố gắng cạnh tranh trong thị trường siêu anh hùng truyền thống, Marvel đã tạo ra một thị trường mới bằng cách sản xuất các bộ phim siêu anh hùng chất lượng cao và liên kết chúng thành một vũ trụ siêu anh hùng. Bên cạnh đó, các bộ phim Marvel luôn được kỳ vọng nhờ kỹ xảo ấn tượng và kịch bản xuất sắc, dàn diễn viên chất lượng. Kết quả là Marvel đã tạo ra một Đại dương Xanh của riêng mình trong ngành công nghiệp điện ảnh.

Các nguyên tắc của Chiến lược Đại dương xanh là gì?

Chiến lược Đại dương Xanh dựa trên một số nguyên tắc quan trọng. Có 6 nguyên tắc chính hướng dẫn các công ty xây dựng và thực hiện chiến lược một cách có hệ thống, giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa cơ hội. Bốn nguyên tắc đầu tiên tập trung vào việc xây dựng chiến lược:

Nguyên tắc 1: Tái thiết lập thị trường

Nguyên tắc đầu tiên và quan trọng nhất của chiến lược Đại dương xanh là tái thiết lập biên giới thị trường hiện tại của công ty bằng cách khám phá các thị trường và lối đi mới mà chưa được khai phá. Điều này cho phép các công ty mở rộng giới hạn và khám phá cơ hội mới thông qua Khung cơ cấu 6 cách (The Six Paths).

1. Nghiên cứu các ngành công nghiệp thay thế: Dành thời gian nghiên cứu các ngành công nghiệp thay thế liên quan đến thị trường bạn đang hoạt động.
2. So sánh các nhóm chiến lược hiện tại: Nghiên cứu các nhóm chiến lược trong ngành công nghiệp nếu muốn tạo ra không gian thị trường không bị cạnh tranh.
3. Xác định nhóm người mua trong ngành: Nghiên cứu quy trình mua hàng để tập trung vào nhóm đối tượng mục tiêu cụ thể bạn dự định tiếp cận.
4. Xem xét các dịch vụ bổ sung: Xem xét việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ miễn phí cho đối tượng mục tiêu.
5. Hướng tiếp cận chức năng – tâm lý: Xem xét cách người khác nhìn nhận các ngành công nghiệp tương tự và cách bạn có thể trở nên nổi bật.
6. Định hình các xu hướng bên ngoài: Nỗ lực tạo ra các thay đổi lớn trong các thị trường hiện tại.

Nguyên tắc 2: Tập trung vào toàn cảnh

Nguyên tắc này đề xuất rằng các công ty nên tập trung vào một mục tiêu lớn thay vì chỉ chú trọng vào các con số và thống kê. Phát triển một chiến lược mạnh mẽ và các quy trình chi tiết nên được ưu tiên hàng đầu, trong khi các lĩnh vực hoạt động liên quan đến con số có thể gác lại sau.

Nguyên tắc 3: Vượt qua nhu cầu hiện tại

Các công ty áp dụng chiến lược Đại dương xanh phải phá vỡ cách tiếp cận truyền thống và khám phá các phân khúc thị trường mới. Mở rộng cơ sở khán giả hiện tại dẫn đến việc phân khúc thị trường tốt hơn và tăng thị phần. Tuy nhiên, điều này không thể được thực hiện được trong các thị trường hiện có, vì vậy các công ty nên tìm kiếm lối đi mới và khai phá những thị trường mới.

Nguyên tắc 4: Làm đúng chiến lược

Nguyên tắc này đề cập đến việc ban quản trị nên tạo ra một chiến lược để đảm bảo rằng cả công ty và khách hàng của họ đều có lợi khi tạo ra môi trường kinh doanh mới. Nguyên tắc này đảm bảo rằng các công ty không chỉ có bước nhảy vọt về giá trị mà còn xây dựng được một mô hình kinh doanh khả thi để sản xuất và duy trì lợi nhuận lâu dài.

Hai nguyên tắc còn lại đề cập đến các rủi ro thực hiện của Chiến lược Đại dương Xanh.

Nguyên tắc 5: Vượt qua những trở ngại trong doanh nghiệp

Sự lãnh đạo của ban quản lý sẽ tác động trực tiếp đến cách mà một doanh nghiệp vượt qua các rào cản làm cản trở việc thực hiện chiến lược Đại dương Xanh. Nguyên tắc này chỉ ra cách người lãnh đạo và các quản lý cùng vượt qua các rào cản tư duy, động lực và chính trị trong việc thực hiện chiến lược Đại dương Xanh.

Nguyên tắc 6: Triển khai chiến lược

Nguyên tắc này đề cập đến việc xây dựng một đội ngũ với những nhân viên tài giỏi có thể giúp thúc đẩy quá trình thực hiện chiến lược Đại dương xanh. Mọi người cần tham gia dựa trên tinh thần tự nguyện, điều này làm giảm các rủi ro liên quan đến thái độ và hành vi con người.

Khung cơ cấu 4 hành động – The Four Actions Framework

Khung cơ cấu bốn hành động (The Four Actions Framework) là một công cụ chiến lược giúp các doanh nghiệp xác định cách tái thiết lập các yếu tố giá trị cho khách hàng và tạo ra một hồ sơ chiến lược tiếp thị mới. Khung cơ cấu bốn hành động đặt ra các câu hỏi sau đây cho những người đang làm việc với chiến lược Đại dương Xanh:

1. Trong ngành công nghiệp hiện có, có yếu tố nào không còn hữu ích hoặc có thể loại bỏ hoàn toàn không?
2. Có yếu tố nào trong ngành công nghiệp nên được nâng cao tiêu chuẩn hay không?
3. Có các yếu tố nào đó trong ngành công nghiệp mà nên giảm dưới mức tiêu chuẩn hoặc loại bỏ hoàn toàn không?
4. Có các yếu tố nào của một ngành công nghiệp mà không nên tồn tại hoặc không nên được triển khai không?

Ưu điểm của chiến lược Đại dương xanh

Bằng cách lựa chọn chiến lược Đại dương xanh và hướng đến các thị trường không cạnh tranh, bạn sẽ mở cửa ra nhiều cơ hội tiềm năng mà trong các Đại dương đỏ truyền thống thì không có. Chiến lược Đại dương Xanh có nhiều ưu điểm và lợi ích mà các doanh nghiệp có thể tận dụng bao gồm:

• Vượt trội hơn so với đối thủ: Những người thành công với Đại dương xanh có thể nhanh chóng bắt đầu thu được lợi nhuận. Việc trở nên vượt trội trước đối thủ dễ dàng hơn khi bước vào Đại dương xanh thay vì lao đầu vào một Đại dương đỏ.
• Tạo sự khác biệt: Chiến lược Đại dương xanh là chiến lược lý tưởng cho những người muốn tạo ra sự khác biệt trong một thị trường đã biết mà vẫn nổi bật với khách hàng mục tiêu.
• Tiềm năng tăng trưởng: Bước vào một thị trường chưa được khai phá có tiềm năng tăng trưởng lớn hơn. Khi không có hoặc rất ít đối thủ cạnh tranh, bạn có cơ hội lớn hơn để thành công và tăng trưởng.

Hạn chế của chiến lược Đại dương xanh

Các Đại dương xanh là miền đất hứa cho những con người đầy sáng tạo có khả năng làm chấn động cả thế giới và một ngành công nghiệp. Tuy nhiên, chiến lược Đại dương xanh cũng mang theo các rủi ro dù bạn có nguồn tài nguyên khổng lồ để hỗ trợ. Điều quan trọng là bạn cần hiểu rằng theo thời gian, Đại dương xanh cũng có thể nhanh chóng trở thành Đại dương đỏ.

Một số rủi ro cần lưu ý của chiến lược Đại dương xanh là:

• Có rủi ro cao: Bước vào Đại dương Xanh là mạo hiểm vì không có dữ liệu thị trường trước đó. Điều này có nghĩa là không có gì đảm bảo rằng thị trường sẽ quan tâm đến sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.
• Không có đảm bảo dài hạn: Các chiến lược tiếp thị Đại dương xanh không thể đảm bảo thành công lâu dài vì Đại dương xanh có thể nhanh chóng biến thành Đại dương đỏ.
• Quá tham vọng: Trong một số tình huống, một ý tưởng có thể quá tham vọng hoặc vượt xa nhu cầu của thị trường hiện tại. Khi điều này xảy ra, dự án có thể thất bại cho đến khi công chúng sẵn sàng hoặc nhận thức nhiều hơn về ngành công nghiệp mới.

5 bước xây dựng chiến lược Đại dương xanh

Cuốn sách của W. Chan Kim và Renée Mauborgne có đề xuất một quy trình gồm năm bước để hướng dẫn cách triển khai một dự án theo chiến lược Đại dương xanh. Quy trình này có thể giúp triển khai Blue Ocean thành công trong ngay cả những doanh nghiệp quan liêu nhất trong Đại dương đỏ đầy cạnh tranh. Năm bước này bao gồm:

1. Lựa chọn đúng điểm xuất phát và xây dựng đội ngũ Đại dương xanh thích hợp cho dự án.
2. Nhận thức rõ ràng về trạng thái hiện tại của thị trường.
3. Khám phá những điều làm giới hạn quy mô thị trường hiện tại của ngành.
4. Tái thiết lập biên giới thị trường một cách có hệ thống và phát triển những cơ hội tạo ra Đại dương xanh.
5. Hành động thích hợp, tiến hành các cuộc nghiên cứu thị trường nhanh chóng, hoàn thiện và triển khai thay đổi.

Lời kết

Chiến lược Đại dương xanh đã chứng minh hiệu quả của mình trong việc giúp doanh nghiệp thoát ra khỏi những Đại dương đỏ đầy cạnh tranh và thay vào đó tạo ra các thị trường mới nơi cạnh tranh không tồn tại. Chiến lược này có thể giúp doanh nghiệp tránh xa khỏi cuộc chạy đua giữa các đối thủ và đối phó với cuộc đua về giá. Mong rằng Miko Tech đã giúp bạn hiểu được Chiến lược Đại dương xanh là gì và hãy chia sẻ nếu thấy hay nhé!