Bạn đang dùng iPhone mỗi ngày nhưng có bao giờ tự hỏi: hệ điều hành iOS là gì? Vì sao iOS lại chỉ có trên thiết bị Apple? Và điều gì khiến người dùng sẵn sàng “trung thành” với iOS suốt nhiều năm như vậy? Bài viết hôm nay của Miko Tech sẽ giúp bạn khám phá những điều thú vị ẩn sau lớp giao diện quen thuộc này.
Hệ điều hành iOS là gì?
iOS (viết tắt của iPhone Operating System) là hệ điều hành di động do Apple nghiên cứu và phát triển, được thiết kế độc quyền để điều khiển, quản lý và vận hành toàn bộ hoạt động phần mềm trên các thiết bị như iPhone, iPad và iPod Touch.
Hệ điều hành iOS đóng vai trò như “bộ não” của thiết bị, giúp kết nối phần cứng với phần mềm, xử lý các tác vụ hằng ngày như mở ứng dụng, duyệt web, chụp ảnh, nhắn tin, thực hiện cuộc gọi,…đồng thời đảm bảo trải nghiệm người dùng diễn ra mượt mà, ổn định và an toàn trong một hệ sinh thái khép kín của Apple.
Các tính năng nổi bật trên hệ điều hành iOS
iOS là một hệ điều hành mượt mà và ổn định, đi kèm đó là hàng loạt tính năng thông minh và tiện lợi, mang lại trải nghiệm khác biệt cho người dùng iPhone, iPad:
Hệ sinh thái Apple đồng bộ
Một trong những điểm mạnh nhất của hệ điều hành iOS là khả năng kết nối chặt chẽ giữa các thiết bị trong hệ sinh thái Apple như MacBook, Apple Watch, AirPods và iPad.
Bạn có thể bắt đầu một công việc trên iPhone, sau đó tiếp tục ngay trên MacBook mà không cần gửi file hay thao tác phức tạp. Dữ liệu, hình ảnh, tin nhắn và ghi chú sẽ được đồng bộ qua iCloud để quy trình làm việc liền mạch và hiệu quả hơn.
Trợ lý AI Siri
Siri là trợ lý ảo được tích hợp sẵn trên hệ điều hành iOS, giúp người dùng điều khiển thiết bị bằng giọng nói. Bạn có thể yêu cầu Siri gọi điện, gửi tin nhắn, đặt báo thức, tìm đường hay đặt câu hỏi để tìm kiếm thông tin. Nhờ công nghệ AI, Siri ngày càng thông minh hơn và có thể hiểu ngữ cảnh, cá nhân hóa phản hồi theo thói quen người dùng.
AirDrop
AirDrop là công cụ chia sẻ dữ liệu cực kỳ tiện lợi và nhanh chóng giữa các thiết bị Apple. Bạn có thể gửi ảnh, video, tài liệu hoặc link web từ iPhone sang iPad hoặc MacBook chỉ bằng vài thao tác đơn giản mà không cần kết nối internet hay cáp.
Handoff
Tính năng Handoff cho phép bạn chuyển tiếp công việc đang làm dở giữa các thiết bị Apple. Ví dụ: đang soạn email trên iPhone, bạn có thể mở tiếp email đó trên MacBook để hoàn tất – tất cả đều được diễn ra mượt mà và không gián đoạn.
Công cụ thanh toán Apple Pay
Apple Pay là ví điện tử tích hợp sẵn trên hệ điều hành iOS, giúp người dùng thanh toán nhanh chóng tại cửa hàng, mua sắm online hoặc trong ứng dụng mà không cần dùng thẻ ngân hàng vật lý. Chỉ với Face ID, Touch ID hoặc mật khẩu, giao dịch được thực hiện an toàn, bảo mật cao và không cần tiếp xúc.
Live Text và Visual Lookup
Đây là hai tính năng mới từ iOS 15 trở đi, sử dụng AI để xử lý hình ảnh thông minh hơn:
- Live Text: cho phép chọn – sao chép – dán – tra cứu văn bản xuất hiện trong ảnh hoặc camera trực tiếp. Ví dụ: bạn có thể chụp biển hiệu rồi gọi điện hoặc tra cứu thông tin ngay lập tức.
- Visual Lookup: nhận diện các đối tượng trong ảnh như loài cây, thú cưng, món ăn, địa danh… và gợi ý thông tin từ Internet.
iCloud+ và Private Relay
iCloud+ không chỉ là dịch vụ lưu trữ đám mây mà còn đi kèm nhiều tính năng nâng cao về quyền riêng tư:
- Private Relay: Duyệt web ẩn danh bằng cách che giấu địa chỉ IP và mã hóa dữ liệu truy cập.
- Hide My Email: Cho phép tạo email ảo để đăng ký dịch vụ, qua đó bảo vệ địa chỉ email thật khỏi spam hoặc rò rỉ thông tin.
- HomeKit Secure Video: Lưu trữ video từ camera an ninh vào iCloud.
Gói iCloud+ có giá thành phải chăng và tích hợp chặt chẽ với mọi thiết bị Apple.
Ưu và nhược điểm của hệ điều hành iOS
Hệ điều hành iOS nổi tiếng với trải nghiệm mượt mà, tính ổn định cao và bảo mật tốt. Tuy nhiên, giống như hệ điều hành Android, iOS cũng có cả điểm mạnh lẫn hạn chế.
Ưu điểm của iOS
iOS được đánh giá là một trong những hệ điều hành di động tốt nhất hiện nay vì có những ưu điểm sau:
- Hiệu năng ổn định, mượt mà: iOS được thiết kế riêng cho phần cứng Apple nên mọi thao tác đều chạy trơn tru, ít giật lag, kể cả trên các thiết bị đã sử dụng lâu năm.
- Giao diện thân thiện, dễ sử dụng: Màn hình sử dụng đơn giản, trực quan giúp người dùng dễ dàng làm quen. Các ứng dụng và cài đặt được bố trí logic, phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người lớn tuổi hay người mới dùng smartphone.
- Cập nhật phần mềm đều đặn: Apple hỗ trợ cập nhật hệ điều hành iOS cho nhiều dòng máy, kể cả iPhone đời cũ, giúp thiết bị luôn an toàn và kéo dài tuổi thọ sử dụng.
- Bảo mật cao: iOS có hệ thống bảo mật chặt chẽ: Face ID, Touch ID, mã hóa dữ liệu, quyền kiểm soát ứng dụng… hạn chế rò rỉ thông tin cá nhân và nguy cơ tấn công mạng. Apple cũng kiểm duyệt nghiêm ngặt các ứng dụng trước khi cho phép phát hành, qua đó hạn chế virus, mã độc và tăng độ tin cậy của phần mềm.
Nhược điểm của iOS
Dù sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội nhưng iOS vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định như:
- Khó tùy biến giao diện: iOS giới hạn khả năng tùy chỉnh sâu như Android. Người dùng không thể thay đổi quá nhiều về launcher, icon hay giao diện tổng thể ngoài các tùy chọn mặc định.
- Giá thiết bị cao: Các thiết bị chạy iOS (như iPhone, iPad) thường có mức giá cao hơn so với các sản phẩm Android cùng cấu hình
- Phụ thuộc nhiều vào hệ sinh thái Apple: Để khai thác tối đa iOS, bạn cần sử dụng thêm một số thiết bị Apple khác, điều này khiến người dùng “bị khóa” trong hệ sinh thái, khó mà chuyển sang nền tảng khác.
- App Store không có một số ứng dụng đặc thù: Một số công cụ hoặc ứng dụng thử nghiệm (thường thấy trên Android) sẽ không xuất hiện trên App Store do chính sách kiểm duyệt gắt gao của Apple.
Danh sách hệ điều hành iOS cho đến hiện tại
Từ khi ra mắt lần đầu vào năm 2007 với chiếc iPhone 2G, hệ điều hành iOS đã trải qua nhiều phiên bản nâng cấp với hàng loạt tính năng mới mẻ và cải tiến vượt trội.
| Tên phiên bản | Thời gian phát hành | Điểm nổi bật |
| iOS 1 | 2007 | Phiên bản đầu tiên trên iPhone 2G. |
| iOS 2 | 2008 | Ra mắt App Store, hỗ trợ ứng dụng bên thứ ba. |
| iOS 3 | 06/2009 | Bổ sung nhiều tính năng còn thiếu. |
| iOS 4 | 2010 | Ra mắt FaceTime, đa nhiệm, chia sẻ Wi-Fi và thư mục ứng dụng. |
| iOS 5 | 2011 | Giới thiệu Siri, iMessage và Trung tâm thông báo. |
| iOS 6 | 2012 | Bản đồ Apple, điều hướng, cải tiến Siri, FaceTime và iCloud. |
| iOS 7 | 2013 | Ra mắt Touch ID. |
| iOS 8 | 2014 | Mở rộng tính năng cho nhà phát triển. |
| iOS 9 | 2015 | Tối ưu hiệu suất, nâng cấp Siri, hỗ trợ 3D Touch. |
| iOS 10 | 2016 | Làm mới giao diện, cải thiện màn hình khóa; mở Siri, iMessage, Maps cho bên thứ ba. |
| iOS 11 | 2017 | Cải tiến đa nhiệm và Files app. |
| iOS 12 | 2018 | Tăng hiệu năng cho máy cũ, nâng cao độ ổn định. |
| iOS 13 | 2019 | Giao diện tối (Dark Mode), mở khóa Face ID nhanh hơn, nâng cấp Siri. |
| iOS 14 | 2020 | Ra mắt Widgets trên màn hình chính, App Library. |
| iOS 15 | 2021 | Thông báo thông minh, cải tiến Spotlight và FaceTime. |
| iOS 16 | 2022 | Tùy biến màn hình khóa, nâng cấp Tin nhắn. |
So sánh hệ điều hành iOS và Android
iOS và Android là hai hệ điều hành di động phổ biến nhất thế giới hiện nay, chiếm gần như toàn bộ thị phần smartphone toàn cầu. Mỗi nền tảng có những điểm mạnh và hạn chế riêng, phù hợp với các nhu cầu và thói quen sử dụng khác nhau của người dùng.
| Tiêu chí | iOS (Apple) | Android (Google) |
| Khả năng tùy biến | Hệ thống đóng nên giao diện bị hạn chế tùy chỉnh. | Dễ tùy biến giao diện, widget, launcher; hệ điều hành mã nguồn mở. |
| Thiết bị sử dụng | Chỉ dùng cho thiết bị Apple (iPhone, iPad). | Dùng cho thiết bị Samsung, Xiaomi, Oppo,… |
| Cập nhật hệ điều hành | Apple cập nhật đồng loạt, hỗ trợ thiết bị cũ trong nhiều năm. | Phụ thuộc vào từng hãng sản xuất nên không đồng nhất. |
| Kho ứng dụng | App Store kiểm duyệt kỹ nên ít rủi ro bảo mật. | Ứng dụng đa dạng nhưng dễ gặp app rác. |
| Hiệu năng và độ mượt | Tối ưu tốt giữa phần mềm và phần cứng; vận hành ổn định, ít giật lag. | Phụ thuộc vào cấu hình từng máy; có thể mượt hoặc không. |
| Tính bảo mật | Cao; thường xuyên cập nhật bảo mật và hạn chế virus/malware. | Bảo mật tốt nhưng dễ bị ảnh hưởng bởi ứng dụng bên thứ ba. |
| Giá thiết bị | Thường cao hơn thiết bị Android | Phân khúc giá đa dạng từ rẻ đến cao cấp. |
Lời kết
Qua bài viết trên, hy vọng Miko Tech đã giúp bạn có cái nhìn toàn diện về hệ điều hành iOS – một nền tảng tạo nên trải nghiệm người dùng mượt mà, ổn định và an toàn. Dù bạn đang là người dùng iPhone lâu năm hay chỉ mới tìm hiểu về thiết bị Apple, việc hiểu rõ iOS sẽ giúp bạn khai thác tối đa sức mạnh của thiết bị mình đang sử dụng và có thể đưa ra lựa chọn phù hợp hơn trong tương lai.
MikoTech.vn chuyên thực hiện các dự án Marketing tổng thể, dịch vụ thiết kế và quản trị Website trong và ngoài nước cho doanh nghiệp. Thiết kế giao diện trang web tĩnh và động.
